Πρόωρα Μωρά

Ως πρόωρο καλείται ένα μωρό που θα γεννηθεί πριν από την 37η εβδομάδα κύησης. Η εγκυμοσύνη διαρκεί περίπου 40 βδομάδες και ως τελειόμηνο θεωρείται το νεογνό που γεννιέται μεταξύ 38ης-42ης εβδομάδος κύησης.
Υπάρχουν κάποιοι παράγοντες ή παθήσεις που συντελούν στην προωρότητα, και αφορούν την έγκυο μητέρα, όπως κάπνισμα, κατανάλωση αλκοόλ, κακή διατροφή, έντονο άγχος, χρόνια νοσήματα, λοιμώξεις, ανατομικές διαταραχές της μήτρας ή ορμονικές διαταραχές. 

Δεδομένου ότι τα πρόωρα μωρά δεν ήταν απολύτως έτοιμα να αντιμετωπίσουν τις συνθήκες έξω από τη μήτρα, μπορεί να παρουσιάσουν κάποια προβλήματα, τα οποία θα πρέπει τακτικά να παρακολουθούμε και να αντιμετωπίσουμε. Φυσικά αυτά εξαρτώνται σε σημαντικό βαθμό από τον βαθμό της προωρότητας, την εβδομάδα γέννησης δηλαδή, αλλά και από το βάρος γέννησής τους.
Θα πρέπει λοιπόν να φροντίσουμε ώστε, να διατηρούν την κατάλληλη θερμοκρασία. Τα πρόωρα νεογνά δεν έχουν το επαρκές λίπος που χρειάζεται για να μπορούν να διατηρούν μια ικανοποιητική θερμοκρασία. Για το λόγο αυτό, τοποθετούνται σε ειδικές θερμοκοιτίδες κατά τη γέννησή τους.
Σημαντικό μέρος της φροντίδας των πρόωρων νεογνών είναι η σίτισή τους. Ένα πρόωρο μωρό που παρουσιάζει και χαμηλό βάρος γέννησης μπορεί να δυσκολεύεται να θηλάσει, για το λόγο αυτό συστήνεται μεγαλύτερη επιμονή. Το γαστρεντερικό τους σύστημα δεν είναι ακόμη ώριμο, γεγονός που μπορεί να κάνει τη σίτιση πιο δύσκολη και την εμφάνιση περισσότερων «γουλιών» (εικόνα γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης).
Συχνό φαινόμενο, με πιο έντονες εκδηλώσεις συγκριτικά με τα τελειόμηνα μωρά, είναι ο ίκτερος (αυξημένη τιμή χολερυθρίνης). 
Οι πνεύμονες του πρόωρου νεογνού δεν είναι ώριμοι ώστε να παράγουν τον «επιφανειοδραστικό παράγοντα», με αποτέλεσμα να παρουσιάζουν συχνά δυσκολία στην αναπνοή τους. Αναπνευστικά προβλήματα μπορεί να παρουσιασθούν κατά τη γέννηση ή μετέπειτα (άπνοιες, βρογχοπνευμονική δυσπλασία).
Η αναιμία της προωρότητας είναι μια κατάσταση που οφείλεται σε μειωμένη παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων τις πρώτες ημέρες ζωής, επιπρόσθετα με το γεγονός ότι, φυσιολογικά τα ερυθρά αιμοσφαίρια των νεογνών ζουν λιγότερες ημέρες σε σχέση με αυτά των ενηλίκων. 
Έτσι λοιπόν, πραγματοποιείται εργαστηριακός έλεγχος αναιμίας και χορηγείται στα πρόωρα νεογνά σίδηρος και φυλλικό οξύ από του στόματος, για χρονικό διάστημα που καθορίζεται από τον βαθμό της προωρότητας. Οι οδηγίες αυτές, σε κάθε περίπτωση, δίδονται από τον Παιδίατρο.
Απαραίτητος είναι επίσης ο οφθαλμολογικός έλεγχος σε τακτά χρονικά διαστήματα, λόγω της αμφιβληστροειδοπάθειας της προωρότηρας. Επίσης, στα πρόωρα νεογνά συστήνεται υπερηχογράφημα εγκεφάλου (λόγω πιθανής εγκεφαλικής αιμορραγίας), καρδιολογική εκτίμηση, έλεγχος ακοής και αξιολόγηση της νευρολογικής τους κατάστασης.
Ο έλεγχος του πρόωρου νεογνού καθορίζεται κατά την έξοδό του από το μαιευτήριο και γίνεται σε συγκεκριμένα διαστήματα τόσο από τον Παιδίατρο όσο και από το νοσοκομείο που γεννήθηκε σε προγραμματισμένο ιατρείο παρακολούθησης (follow up).
Όλες οι επιπλοκές που αναφέρονται παραπάνω είναι πιθανές, και δεν είναι απαραίτητο να συμβούν. Υπάρχουν μάλιστα πρόωρα νεογνά, που ως αναμένεται, υστερούν μόνο στο βάρος γέννησης, αφού «βιάστηκαν» να βγουν από την κοιλιά της μαμάς τους!
Οι έλεγχοι πρέπει να γίνονται έστω και προληπτικά. Ακόμη και σε περιπτώσεις που υπάρχουν επιπλοκές, υπάρχουν πλέον τρόποι να αντιμετωπιστούν σε μεγάλο βαθμό. 

- 02

Κολικοί 1ου 3μήνου

Άρθρα ΝΕΟΓΝΑ-ΒΡΕΦΗ

Μια από τις συχνότερες καταστάσεις που απασχολεί ένα βρέφος κατά το πρώτο τρίμηνο είναι οι κολικοί. Οι γονείς συνήθως περιγράφουν ένα μωρό που παρουσιάζει ανεξήγητο και επίμονο κλάμα για περισσότερες από 3 ώρες, κυρίως τις απογευματινές ή βραδυνές, μαζεύει τα ποδαράκια του και φαίνεται να ανακουφίζεται λίγο όταν το παίρνουν αγκαλιά. Αυτή η κατάσταση είναι χαρακτηριστική και αφορά τους κολικούς του πρώτου τριμήνου ζωής.
                                                         >> συνέχεια

Ποια είναι τα κύρια χαρακτηριστικά των βρεφικών κολικών;
 Πρόκειται για κοιλιακό άλγος με παροξυσμικό χαρακτήρα, παρουσιάζει δηλαδή υφέσεις και εξάρσεις.
 Παρατηρείται στην πλειοψηφία των βρεφών (40-60%).
 Είναι χαρακτηριστικό στα βρέφη του πρώτου τριμήνου, ξεκινώντας συνήθως μετά τις τρεις πρώτες εβδομάδες ζωής.
 Χαρακτηρίζεται από αιφνίδιο κλάμα, ενώ ταυτόχρονα το μωρό παρουσιάζει μετεωρισμένη κοιλία και μπορεί να κάνει υπερέκταση του κορμού, «σαν τόξο».
 Το μωρό δεν σταματά εύκολα το κλάμα, μπορεί όμως να ανακουφιστεί σημαντικά σε πρηνή θέση και ειδικά εάν πιέζεται ελαφρώς το σημείο της κοιλίας.
 Εμφανίζεται με την ίδια συχνότητα σε αγόρια και κορίτσια, τελειόμηνα ή πρόωρα βρέφη.
 Σημαντική βελτίωση έως και πλήρης υποχώρηση των συμπτωμάτων παρατηρείται μετά τον 3ο-4ο μήνα.
Πού οφείλονται οι βρεφικοί κολικοί;
Η αιτιολογία τους είναι δεν είναι γνωστή. Η εμφάνισή τους είναι πιθανότατα τυχαία, χωρίς να υπάρχει υποκείμενο νόσημα ή κάποια κατάσταση στο μωρό που να ευθύνεται για αυτό.
Παρόλαυτά, φαίνεται να συσχετίζονται με κάποιους παράγοντες, όπως κατάποση αέρα κατά τη σίτιση, πολύ συχνό φαινόμενο κατά το πρώτο χρονικό διάστημα.
Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε το βρέφος που υποφέρει από κολικούς;
 Κρατήστε το μωρό σας αγκαλιά. Όπως συστήνεται από την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής, η αγκαλιά σε αυτή την ηλικία πρέπει να είναι πολύ συχνή και φαίνεται να αποτελεί την πρώτη λύση σε αρκετές καταστάσεις που αντιμετωπίζει το βρέφος το πρώτο τρίμηνο. Μη φοβάστε λοιπόν ότι θα «κακομάθει», τουλάχιστον σε αυτή τη φάση.
 Η πρηνής ή η όρθια θέση ανακουφίζει πολύ το βρέφος. Μπορείτε να τοποθετήσετε το μωρό σας μπρούμυτα επάνω στα πόδια σας ή σε ένα μαξιλάρι και να κάνετε ελαφρύ massage στην κοιλίτσα του. Επίσης, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ζεστά επιθέματα ή κατάλληλες αλοιφές για massage στην κοιλιακή χώρα, κάνοντας απαλές κινήσεις περιομφαλικά.
 Μπορείτε να δοκιμάσετε τη χρήση ενός μονότονου θορύβου, όπως από σεσουάρ, ηλεκτρική σκούπα ή τον απορροφητήρα. 
 Φροντίστε να μην καταπίνει αέρα κατά τη σίτιση, χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα μπιμπερόν που υπάρχουν για το πρώτο τρίμηνο. Αποφύγετε να χρησιμοποιείται μεγαλύτερη θηλή από την ηλικία του ή να ανοίγετε μεγαλύτερη τρύπα στη θηλή του μπιμπερόν.
 Παρόλο που δεν έχει τεκμηριωθεί η συνύπαρξη αλλεργικού υποστρώματος στους βρεφικούς κολικούς, στην περίπτωση θηλασμού, συστήνεται ο περιορισμός αλλεργιογόνων από τη διατροφή της μητέρας, τουλάχιστον για μικρό χρονικό διάστημα. Η δοκιμή ξεκινά με την αποφυγή γαλακτοκομικών, ξηρών καρπών, αεριούχων ποτών και φαγητών με καρυκεύματα. Επίσης, συστήνεται η αποφυγή καφεΐνης, καθώς και όποιας τροφής διαπιστωθεί ότι προκαλεί έξαρση των συμπτωμάτων και μπορεί να διαφέρει για κάθε μωρό. Στην περίπτωση που δεν υπάρχει σημαντική μεταβολή των συμπτωμάτων, συζητούμε με τον Παιδίατρό μας ώστε να επαναφέρουμε τη διατροφή της μητέρας. Σε καμία περίπτωση, δεν σταματά ο μητρικός θηλασμός.
 Εάν το μωρό τρέφεται με γάλα σε σκόνη (formula) και κατόπιν σύστασης του Παιδιάτρου, μπορεί να δοκιμασθεί ειδικό γάλα σε σκόνη για τους κολικούς.
 Υπάρχουν σιρόπια ή σταγόνες που έχουν χρησιμοποιηθεί για τους κολικούς, χωρίς όμως να είναι απόλυτα αποτελεσματικά. Σε κάθε περίπτωση η χρήση φαρμάκων πρέπει να γίνεται κατόπιν οδηγιών του Παιδιάτρου.
 Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε χαμομήλι ή να φτιάξετε το γάλα του μωρού μέσα σε χαμομηλόνερο.
 Τελευταία, χρησιμοποιούνται και προβιοτικά, όπως Lactobacillus reuteri. Τα προβιοτικά είναι μικροοργανισμοί με ευεργετική δράση για τον οργανισμό και φαίνεται να έχουν κάποια επίδραση στην ύφεση των συμπτωμάτων. Επικοινωνήστε με τον Παιδίατρο σας για τη χορήγησή τους.
Tips:
 Μην κουνάτε δυνατά το βρέφος, ταρακουνώντας το, στην προσπάθειάς σας να το ηρεμήσετε, όταν παρουσιάζει κολικούς. Το μωρό δεν θα ηρεμήσει με αυτόν τον τρόπο, ενώ υπάρχει κίνδυνος πρόκλησης τραυματισμού.
 Οι κολικοί είναι μια φυσιολογική κατάσταση που αντιμετωπίζουν τα βρέφη το πρώτο τρίμηνο. Μην προσπαθείτε να δώσετε λύση χρησιμοποιώντας φάρμακα ή αλλάζοντας γάλατα. Η λύση, τις περισσότερες περιπτώσεις, δίνεται από τη φύση, δηλαδή τα συμπτώματα υποχωρούν ή μειώνονται σε ένταση μετά τον τέταρτο μήνα.
 Να θυμάστε ότι το βρέφος που κλαίει έντονα, δεν είναι απαραίτητο να έχει κολικούς. Σε αυτή την περίπτωση, χρειάζεται παιδιατρική εξέταση προς αποκλεισμό και άλλων καταστάσεων που προκαλούν ανησυχία και κλάμα στο μωρό σας.
 Η καλύτερη συμβουλή είναι ψυχραιμία. Όλα τα μέτρα που προτείνονται παραπάνω συντελούν στη μείωση της έντασης των συμπτωμάτων και όχι στην εξάλειψή τους. 

ΟΡΟΣΗΜΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ 1-24 ΜΗΝΩΝ


Τα ορόσημα ανάπτυξης είναι οι σταθμοί κατά τους οποίους το βρέφος, το νήπιο, το παιδί, μπορεί να κάνει συγκεκριμένα πράγματα. Με τον τρόπο αυτό, αξιολογούμε την ψυχοκινητική του εξέλιξη, θα πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι το κάθε παιδί αναπτύσσεται με το δικό του ρυθμό και ότι υπάρχουν φυσιολογικές παραλλαγές ή «καθυστερήσεις» στους σταθμούς αυτούς.
Τί μπορεί να κάνει ένα βρέφος και ένα νήπιο έως την ηλικία των 24 μηνών:

• Κάνει αυτόματη βάδιση (νεογνικό αντανακλαστικό).
• Κρατά το κεφάλι στο πλάι και τα χέρια σε κάμψη.
• Τα δάχτυλα είναι σε σφιχτή «γροθιά».
• Τα χεράκια σφίγγουν όταν έρχονται σε επαφή με κάτι (αντανακλαστικό του δραγμού).
• Αναπτύσσει κοινωνικό χαμόγελο (6-8 εβδομάδων). 

• Έρχεται συμμετρικά στην καθιστή θέση και σταθεροποιεί το κεφάλι στη μέση γραμμή.
• Γυρίζει από μπρούμυτα προς τα πλάγια με όλο του το σώμα, με χέρια και πόδια σε ελαφριά κάμψη.
• Προσπαθεί να πιάσει αντικείμενα.
• Δείχνει ενδιαφέρον και ξεχωρίζει φωνές. 

• Ανυψώνει τα κάτω άκρα και τα πιάνει με τα χέρια του ή τα βάζει στο στόμα του.
• Περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του
• Αντιδρά με έντονες κινήσεις των άκρων και γέλιο όταν κάποιος παίζει μαζί του.
• Αρχίζει να προφέρει μονοσύλλαβους φθόγγους («μπαμπαλίζει»). 

• Κάθεται μόνο του στο πάτωμα.
• Όταν στηρίζεται σε έπιπλα ή κρατιέται από κάποιον μπορεί να σταθεί όρθιο.
• Χοροπηδάει ενεργητικά.
• Προσπαθεί να μπουσουλίσει.
• Μεταφέρει ένα αντικείμενο από το ένα χέρι στο άλλο. 

• Πετάει συνεχώς τα παιχνίδια του στο πάτωμα.
• Σηκώνεται μόνο του και ξανακάθεται.
• Μπορεί να περπατήσει αν το κρατούν από το ένα χέρι.
• Κρατάει το κουτάλι, αλλά δεν μπορεί να το χρησιμοποιήσει σωστά. 

• Στέκεται μόνο του και επιχειρεί τα πρώτα του βήματα ή περπατάει.
• Τρώει με τα δάχτυλα μικρά κομματάκια φαγητού.
• Κρατάει μόνο του ένα ποτήρι.
• Ξεφυλλίζει βιβλία. 

• Περπατάει ελεύθερα και ανεβαίνει σκαλοπάτια μπουσουλώντας.
• Τρώει μόνο του με κουταλάκι.
• Μουτζουρώνει ένα χαρτί χρησιμοποιώντας το χέρι που προτιμάει.
• Χτίζει έναν πύργο με 2-3 κύβους.
• Λέει 10-15 λέξεις (ή και περισσότερες), αλλά και στην περίπτωση που λέει λιγότερες, καταλαβαίνει πολύ περισσότερες.

• Ανεβαίνει σκαλοπάτια χωρίς στήριξη.
• Ξεφυλλίζει βιβλίο με πιο λεπτά φύλλα.
• Παίζει με πλαστελίνη και πηλό.
• Κάνει παιχνίδι μίμησης (σκουπίζει, μαγειρεύει, ταΐζει το μωρό). 

Καμπύλες Ανάπτυξης

Oι καμπύλες ανάπτυξης διαμορφώνονται από τα σωματομετρικά στοιχεία του παιδιού και αφορούν τρεις παραμέτρους: το βάρος σώματος, το μήκος (κάτω των 2 ετών) ή το ύψος (άνω των 2 ετών) και την περίμετρο κεφαλής
Οι παράμετροι αυτοί τοποθετούνται σε καμπύλες από τη γέννηση του μωρού και ακολούθως ανά συγκεκριμένα χρονικά διαστήματα στα βρέφη, τα νήπια, αλλά και τα μεγαλύτερα παιδιά, και αποτελούν την «ταυτότητα». Από τις καμπύλες μπορούμε να δούμε όλη την ανάπτυξη ενός παιδιού.

Οι καμπύλες ανάπτυξης προκύπτουν μετά από μετρήσεις που γίνονται σε χιλιάδες φυσιολογικά παιδιά και υπάρχουν κάποιες διαφορές από πληθυσμό σε πληθυσμό. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιούνται άλλες καμπύλες στο Ηνωμένο Βασίλειο ή στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής, ενώ υπάρχουν και καμπύλες που αφορούν στον ελληνικό πληθυσμό. Από το καλοκαίρι του 2017 βέβαια, στο ατομικό βιβλιάριο υγείας του παιδιού στην Ελλάδα υπάρχουν οι καμπύλες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO).
Τι σημαίνει λοιπόν όταν λέμε ότι ένα παιδί βρίσκεται στη 10η, 25η, 50η, 75η ή 90η εκατοστιαία θέση;
Η 50 εκατοστιαία θέση αφορά το μέσο όρο. Από τα 100 υγιή παιδιά που βρίσκονται στην ίδια ηλικία και έχουν το ίδιο φύλο, το παιδί καταλαμβάνει τη θέση 50, δηλαδή τα 49 έχουν μικρότερο βάρος από αυτό το παιδί, ενώ τα άλλα 50 έχουν μεγαλύτερο βάρος.
Όταν ένα παιδί βρίσκεται στη 10η εκατοστιαία θέση, αυτό σημαίνει ότι
από τα 100 υγιή παιδιά της ίδιας ηλικίας και φύλου, τα 9 θα έχουν μικρότερο βάρος από το αυτό, ενώ τα άλλα 90 θα έχουν μεγαλύτερο βάρος.
Αντίστοιχα, όταν ένα παιδί βρίσκεται στην 90η εκατοστιαία θέση,
σημαίνει ότι ανάμεσα στα 100 υγιή παιδιά ίδιας ηλικία και φύλου, τα 89 θα έχουν μικρότερο βάρος και μόνο τα υπόλοιπα 10 παιδιά θα έχουν μεγαλύτερο βάρος.
Ανάλογα ερμηνεύονται και οι υπόλοιπες εκατοστιαίες θέσεις, και οι καμπύλες για τις υπόλοιπες παραμέτρους, ύψους και περιμέτρου κεφαλής.

Εάν ένα παιδί βρίσκεται μέσα στα όρια των καμπυλών και ακολουθεί την καμπύλη του θεωρείται ότι αναπτύσσεται φυσιολογικά. Θα πρέπει όμως να εξηγήσουμε στους γονείς ότι δεν σημαίνει πάντοτε ότι απόλυτα ένα παιδί θα ακολουθεί την καμπύλη του και ότι υπάρχουν φυσιολογικές παραλλαγές, που συσχετίζονται με πτώση της καμπύλης π.χ. όσον αφορά το βάρος ενός βρέφους όταν ξεκινήσει τις στερεές τροφές (έως να συνηθίσει τη μετάβαση) ή στη φάση που αρχίσει να περπατάει και γίνεται πιο ενεργητικό.
Σε κάθε περίπτωση, οι καμπύλες θα πρέπει να αξιολογούνται από τον Παιδίατρο, ο οποίος μπορεί να ερμηνεύσει τι είναι φυσιολογικό ή παθολογικό και χρειάζεται περαιτέρω διερεύνηση. 

Άρθρα/ Βρέφη Παιδιά

Μεγαλώνοντας με κατοικίδιο

Τα παιδιά ενθουσιάζονται από την πρώτη στιγμή που θα έρθουν σε επαφή με ένα μικρό ζώο και οι γονείς έρχονται αντιμέτωποι με την απαίτησή τους να το αποκτήσουν και μάλιστα άμεσα. Ποια είναι η κατάλληλη ηλικία για να πάρουμε ένα κατοικίδιο; Επιτρέπεται να υπάρχει κατοικίδιο ζώο όταν έχουμε νεογέννητο μωρό ή μικρό παιδί στο σπίτι ή θα πρέπει να προτιμήσουμε να αφήσουμε το παιδί μας να μεγαλώσει;
Σε πολλές μελέτες πλέον πιστοποιείται ότι η συνύπαρξη ενός παιδιού με ένα κατοικίδιο είναι ευεργετική τόσο όσον αφορά στη σωματική τους υγεία όσο και στην ψυχολογική τους κατάσταση. 

Φαίνεται ότι τα παιδιά που συμβιώνουν με κατοικίδια ζώα από τον πρώτο χρόνο ζωής παρουσιάζουν μικρότερη επίπτωση σε αλλεργίες και βρογχικό άσθμα μετέπειτα στην παιδική τους ηλικία. Η σταδιακή έκθεση σε αλλεργιογόνα, όπως είναι για παράδειγμα το τρίχωμα του σκύλου, δρα ως προστατευτική ασπίδα. Επίσης, παιδιά μου μεγάλωσαν με κατοικίδια ζώα φάνηκε να παρουσιάζουν λιγότερες λοιμώξεις, σε μελέτες.
Η συνύπαρξη ενός παιδιού με ένα ζώο τα κάνει πιο υπεύθυνα και ώριμα, διότι καλούνται να φροντίζουν τις βασικές του ανάγκες. Έτσι, τα παιδιά μαθαίνουν να σέβονται τις ανάγκες μιας άλλης ζωής. Αναπτύσσονται κοινωνικά και μαθαίνουν να αναγνωρίζουν καλύτερα τα συναισθήματά τους. Γίνονται πιο δραστήρια, αφού περνούν αρκετές ώρες παίζοντας με το κατοικίδιο, αναζητώντας βόλτες σε πάρκα κτλ. Τα παιδιά που μεγαλώνουν με κατοικίδιο ζώο νιώθουν πιο έντονο το αίσθημα της ασφάλειας, έχοντας καθημερινά ένα πιστό φύλακα, ενώ μαθαίνουν να είναι να είναι πιο δοτικά.
Όσον αφορά τη σωστή ηλικία απόκτησης ενός κατοικίδιου ζώου, ουσιαστικά δεν υπάρχει ιδανική ηλικία. Συστήνεται όμως, το παιδί να είναι άνω των 3-4 ετών, ώστε να έχει αυτονομηθεί και μπορεί να καλύψει κάποιες ανάγκες μόνο του. Το σημαντικότερο κριτήριο είναι ο βαθμός της υπευθυνότητας που έχει αναπτύξει ένα παιδί ώστε να μπορέσει να αναλάβει τμήμα της φροντίδας του κατοικίδιου. Επίσης, το παιδί θα πρέπει να είναι σε θέση να περιποιηθεί το ζώο, χωρίς να κινδυνεύει το ίδιο, να τηρεί βασικούς κανόνες υγιεινής, να μην βάζει τα χέρια του στο στόμα του κατά την περιποίηση του ζώου. Ορισμένα ζώα, όπως, χελώνες, βάτραχοι, μικρά κοτοπουλάκια και τα παπάκια μπορεί να είναι φορείς μετάδοσης μολυσματικών νοσημάτων, όπως η σαλμονέλλα.
Ο ερχομός του νεογέννητου μωρού δεν αποτελεί λόγο απομάκρυνσης του κατοικίδιου από το σπίτι. Είναι απαραίτητη βέβαια, η λήψη κάποιων προστατευτικών μέτρων, όπως πλύσιμο χεριών, εμβολιασμός και έλεγχος του κατοικίδιου (απαραίτητος σε κάθε περίπτωση) και επίβλεψη από τους γονείς. 

ΑΙΤΙΑ - ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ - ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ


Γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση 

Ως γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση ορίζεται η επιστροφή μέρους του περιεχομένου του στομάχου προς τον οισοφάγο. Είναι μια συχνή και εν μέρει φυσιολογική κατάσταση στα βρέφη κατά τη φάση του ρεψίματος, όπου εξέρχεται αέρας από το στομάχι. Τα περισσότερα μωρά (40-60%) παρουσιάζουν «κάποιου βαθμού» παλινδρόμηση, οι οποίες κοινώς αναφέρονται ως «γουλιές».

                          περισσότερα >>>>

Πού οφείλεται η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;
Η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση οφείλεται σε ανωριμότητα του κάτω οισοφαγικού σφιγκτήρα, η οποία συνεπάγεται την προώθηση της τροφής προς τον οισοφάγο, αντί προς τον στόμαχο.

Ποια είναι τα συμπτώματα της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης;
Το κύριο σύμπτωμα είναι οι αυτόματες αναγωγές που σχετίζονται με τα γεύματα. Σε πιο βαριές όμως περιπτώσεις εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως: δυσφαγία και αίσθημα καύσου ως αποτέλεσμα της οισοφαγίτιδας που δημιουργείται από την έκθεση του οισοφάγου στο όξινο περιεχόμενο του στομάχου. Πιο σπάνια συμπτώματα είναι: βράγχος φωνής και επίμονος βήχας, λόγω εισρόφησης, πνευμονία, έντονο κλάμα και ευερεθιστότητα, ανεπαρκής πρόσληψη βάρους και αναιμία. Χαρακτηριστική είναι η στάση του σώματος του μωρού «σαν τόξο».

Πώς γίνεται η διάγνωση;
Η υποψία της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης τίθεται κλινικά, βάσει συμπτωμάτων. Η μέθοδος εκλογής διάγνωσης της γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης είναι η 24ωρη Phμετρία οισοφάγου, μια διαδικασία σχετικά επώδυνη που απαιτεί νοσηλεία. Αξιόπιστη μέθοδος ανίχνευσης μετρίου έως σοβαρού βαθμού παλινδρόμηση είναι το υπερηχογράφημα οισοφάγου, μια απλή και άμεση τεχνική.

Πώς αντιμετωπίζεται η γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση;
Η πρώτη παρέμβασή μας είναι ο καθησυχασμός των γονιών και η ενημέρωσή τους για τη φύση της κατάστασης. Συστήνουμε συχνά και μικρά γεύματα και δίνουμε οδηγίες για τη θέση του σώματος του βρέφους, την ενίσχυση του μητρικού θηλασμού ή τη χρήση αντιαναγωγικών γαλάτων.

Μετά από κάθε γεύμα, κρατήστε το μωρό στην αγκαλιά ώστε να ρευτεί καλά, ακόμη και εάν χρειάζεται 20-40 λεπτά.
Αποφύγετε να βάζετε το μωρό αμέσως στο κρεβατάκι του.
Μπορείτε να δημιουργήσετε μία κλίση 30-45 μοίρες στο κρεβατάκι του και το κεφάλι του μωρού να τοποθετείται στο ανυψωμένο μέρος.
Σε μωρά με σοβαρή γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση, συστήνεται η εισαγωγή στερεών τροφών εγκαίρως από την ηλικία που επιτρέπεται, σύμφωνα πάντα με τις συστάσεις της Παιδογαστρεντερολογικής Εταιρείας και τις οδηγίες του Παιδιάτρου σας.

Φαρμακευτική αγωγή συστήνεται κυρίως σε σοβαρού βαθμού γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση και έχει ως στόχο την αντιμετώπιση ή την πρόληψη επιπλοκών, όπως είναι η οισοφαγίτιδα. Σε πρόωρα βρέφη με σοβαρού βαθμού παλινδρόμηση ενδέχεται η χορήγηση αντιόξινης αγωγής από τους πρώτους μήνες, σύμφωνα με τις οδηγίες του Παιδιάτρου.

Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι πρόκειται για παροδικό φαινόμενο, με σημαντική βελτίωση των συμπτωμάτων μετά το πρώτο τρίμηνο ζωής, και στην πλειοψηφία τους εξάλειψή τους, έως τους 12 μήνες ζωής. 

06

Οι πρώτες ημέρες με το 
νεογέννητο στο σπίτι

Οι πρώτες ημέρες με το νεογέννητο στο σπίτι

Πέντε βασικά tips για τις πρώτες ημέρες με το νεογέννητο στο σπίτι.
Ποια είναι τα σημαντικότερα θέματα που μας αφορούν ως «νέοι γονείς» και τί πρέπει να γνωρίζουμε;

Σύμφωνα με τις οδηγίες της Αμερικάνικης Ακαδημίας Παιδιατρικής συστήνεται αποκλειστικός μητρικός θηλασμός έως την ηλικία των 6 μηνών και συνέχισή του έως τουλάχιστον 12 μηνών.
Τα πλεονεκτήματα του μητρικού θηλασμού είναι πάρα πολλά, όπως:
• Αντισώματα περνούν από τη μητέρα στο βρέφος και το προστατεύουν από τις λοιμώξεις
• Tα ένζυμα του γάλακτος κάνουν ευκολότερη την πέψη και την απορρόφηση των θρεπτικών ουσιών
• Τα θηλάζοντα βρέφη έχουν μικρότερη πιθανότητα αλλεργίας σε σχέση με το αγελαδινό
• Τα παιδιά που θηλάζουν έχουν λιγότερη πιθανότητα να γίνουν υπέρβαρα
• Βοηθά σημαντικά στην εδραίωση σχέσης μητέρας – παιδιού
Η παραγωγή του γάλατος ακολουθεί τον κανόνα «της προσφοράς και της ζήτησης», δηλαδή όσο θηλάζει η μητέρα τόσο περισσότερο γάλα παράγεται. Έτσι λοιπόν, συστήνεται πολύ συχνός θηλασμός. Δεν υπάρχουν κανόνες και προγράμματα, ειδικά το πρώτο χρονικό διάστημα. Ο Παιδίατρός σας θα ελέγξει το βάρος και εάν η σίτιση του νεογέννητου είναι επαρκής.  

Το νεογέννητο βρέφος πρέπει να φοράει ένα «εσωτερικό» (εσώρουχο) και ένα «εξωτερικό» κορμάκι. Η ζέστη αλλά ούτε και το κρύο είναι καλά για τα βρέφη
• Ένα μωρό που κρυώνει θα έχει κρύες πατούσες και παλάμες
• Ένα μωρό που ζεσταίνεται θα είναι ιδρωμένο (κυρίως στον αυχένα)
• Το δωμάτιο του μωρού σας θα πρέπει να είναι ευάερο και ευήλιο με ιδανική θερμοκρασία 21-22ο C. Θα πρέπει να το αερίζετε τουλάχιστον 1-2 φορές την μέρα, ακόμα και τον χειμώνα 

Το νεογέννητο κοιμάται περίπου 16-18 ώρες την ημέρα. Σύμφωνα με τις συστάσεις της Αμερικάνικης Ακαδημίας Παιδιατρικής τα μωρά κοιμούνται στο δωμάτιο των γονιών τους έως την ηλικία των 6 μηνών, όχι όμως στο κρεβάτι τους. Κρατήστε μαλακά αντικείμενα, λούτρινα παιχνίδια, και χαλαρά σκεπάσματα μακριά από την περιοχή ύπνου του μωρού σας, γιατί μπορεί να είναι επικίνδυνα για την ασφάλειά του.
• Η πιο ασφαλής βρεφική κούνια είναι η «άδεια κούνια» 

Καθαρίζετε με αποστειρωμένη γάζα και οινόπνευμα την περιοχή του ομφαλού, σε κάθε αλλαγή πάνας, και προσέχετε να μένει όσο πιο στεγνή γίνεται. Συστήνεται καθημερινό μπάνιο, συνήθως το βράδυ διότι βοηθά αρκετά στη χαλάρωση του μωρού.
Η θερμοκρασία νερού στο μπάνιο είναι περίπου στους 37οC, φροντίστε όμως πάντα να δοκιμάζετε με το χέρι σας το νερό πριν βρέξετε το μωρό. Χρησιμοποιήστε μικρή ποσότητα αφρόλουτρου σε κάθε πλύσιμο (1-2 φορές την ημέρα).
Σκουπίστε πολύ καλά την γεννητική περιοχή και τις πτυχές, ώστε να μην παραμένει υγρασία. Τοποθετήστε μικρή ποσότητα κρέμας στην περιοχή της πάνας. 

Φροντίστε να μην έχετε πολλές επισκέψεις, ειδικά τους δύο πρώτους μήνες. Το μωρό σας είναι πολύ πιο ευάλωτο σε λοιμώξεις, καθώς και εσείς.
Επίσης, οι πρώτες ημέρες είναι αρκετά κουραστικές για εσάς. Χρειάζεται χρόνος για να αναρρώσετε, ειδικά μετά από καισαρική τομή, αλλά και για να βρείτε τους ρυθμούς σας με τον θηλασμό, ειδικά εάν πρόκειται για το πρώτο μωράκι. 

Στάδια αλλαγής πάνας

Επιλογή Πάνας

Εάν σκεφτούμε ότι το μωρό μας περνάει όλη τη διάρκεια της ημέρας έως την ηλικία των 2-2,5 ετών μέσα σε μια πάνα, θα συνειδητοποιήσουμε πόσο σημαντική είναι η επιλογή της σωστής ή της κατάλληλης πάνας.
Έτσι λοιπόν, επιλέγουμε την κατάλληλη πάνα για την ηλικία και τα κιλά του μωρού μας, η οποία θα είναι φιλική ως προς το βρεφικό δερματάκι, υπερ-απορροφητική και δερματολογικά ελεγμένη. Ιδανικά θα πρέπει να αποτελείται από συστατικά που είναι πιστοποιημένα και αποδεδειγμένα δεν βλάπτουν το δέρμα το μωρού μας.
Tips:
Η αλλαγή της πάνας είναι σημαντικό να γίνεται συχνά, περίπου κάθε 3-4 ώρες κατά τη διάρκεια της ημέρας αλλά και της νύκτας και ιδιαίτερα μετά από κένωση, ώστε το δέρμα του μωρού να μένει καθαρό και στεγνό και να μειώνεται ο κίνδυνος ερεθισμών. 


Η αλλαγή της πάνας μπορεί να φαίνεται μια αρκετά δύσκολη διαδικασία ειδικά το πρώτο χρονικό διάστημα και πόσο μάλλον για έναν νέο γονιό. Σύντομα όμως οι γονείς διαπιστώνουν ότι, είναι μια απλή διαδικασία που μάλιστα επαναλαμβάνεται αρκετές φορές κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ποια είναι η σωστή διαδικασία αλλαγής της πάνας;
Κατ΄αρχήν αφαιρέστε τη λερωμένη πάνα.
Εάν είναι μόνο βρεγμένη, μπορείτε να σκουπίσετε απαλά το μωράκι σας με ένα μωρομάντηλο ή με ένα πανάκι βρεγμένο με ζεστό νερό. Μπορείτε επίσης να πλύνετε το μωρό σας με τρεχούμενο νερό στην κατάλληλη θερμοκρασία, κάτι που συστήνεται μετά από κάθε κένωση.
Η χρήση αφρόλουτρου δεν είναι απαραίτητη σε κάθε αλλαγή πάνας.
Περιποιηθείτε τον ομφάλιο λώρο (μέχρι να πέσει) με μια γάζα ποτισμένη με οινόπνευμα. Σκουπίστε απαλά (ταμποναριστά) το μωρό σας, ειδικά στις πτυχές, ανάμεσα στα ποδαράκια του ώστε να μην μείνει υγρασία στην περιοχή.
Προαιρετικά βάλτε αλοιφή για το σύγκαμα (μικρή ποσότητα), ανάλογα με τις οδηγίες πάντα του παιδιάτρου σας, και τοποθετείστε τη στεγνή πάνα κλείνοντας καλά και από τις δύο πλευρές ώστε να μην υπάρχουν διαρροές. 

Άρθρα / Βρέφη

ΒΡΕΦΙΚΗ ΔΙΑΤΡΟΦΗ 
βασικές οδηγίες


Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής και Παιδογαστρεντερολογίας, συστήνεται αποκλειστικός μητρικός θηλασμός τους 6 πρώτους μήνες ζωής. Εισαγωγή των στερεών τροφών γίνεται από τον 6ο μήνα στα αποκλειστικώς θηλάζοντα βρέφη και από τον 5ο μήνα στα βρέφη που λαμβάνουν γάλα σε σκόνη (formula).

Θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι κάθε νέα τροφή χορηγείται σταδιακά, σε προοδευτικά αυξανόμενες ποσότητες και με προσοχή, σε περίπτωση που το μωρό εκδηλώσει κάποια αλλεργία. Αποφύγετε εντελώς το αλάτι τουλάχιστον έως τον πρώτο χρόνο ζωής. Προσφέρετε νερό μετά από κάθε γεύμα.
Ξεκινήστε την αντικατάσταση γευμάτων γάλατος και την προσθήκη γεύματος από το απογευματινό, με την εισαγωγή ρυζάλευρου βανίλιας.
Η κρέμα βανίλια παρασκευάζεται με χλιαρό νερό και σκόνη για κρέμα (40γρ νερό με 1 μεζούρα). Ρίχνετε σε ένα πιάτο σούπας χλιαρό νερό, προσθέτετε την κρέμα κι ανακατεύετε μέχρι να χυλώσει. Η κρέμα είναι έτοιμη να τη δώσετε στο μωρό με κουταλάκι (όχι μπιμπερό). Μετά από 7-10 ημέρες, το μωρό θα τρώει 1 μπολάκι κρέμα βανίλια που φτιάχνουμε με 200γρ νερό και την ανάλογη σκόνη.
Το επόμενο γεύμα που πρέπει να προσθέσετε είναι η φρουτόκρεμα ως δεκατιανό.
Χρησιμοποιούμε ώριμα φρούτα εποχής, τα οποία καθαρίζουμε και αλέθουμε στο μπλέντερ.
Ξεκινάμε με αχλάδι, 2-3 κουταλάκια αρχικά, και αυξάνουμε σταδιακά.
Kάθε 5 ημέρες προσθέτουμε ένα ακόμη φρούτο. Δηλαδή, 5 ημέρες μετά το αχλάδι προσθέτουμε μήλο και 5 ημέρες αργότερα προσθέτουμε και μπανάνα.
■ Προσθέτουμε και άλλα φρούτα, πορτοκάλι, αβοκάντο, ροδάκινο, ακτινίδιο, ανάλογα με την εποχή.
■ Προσθέτουμε ένα φρούτο κάθε φορά για λίγες ημέρες και μετά το επόμενο.
Το τελευταίο γεύμα που θα προσθέσουμε είναι το μεσημεριανό με κρεατοχορτόσουπα. Μαγειρέψτε για 2 ημέρες χρησιμοποιώντας, 2 μικρές πατάτες, 1 καρότο, 2 κολοκυθάκια και κοτόπουλο ή μοσχάρι (περίπου 180gr ωμό). Aφού βράσουν τα περνάτε στο μπλέντερ και προσθέτετε 1-2 κουταλάκια ελαιόλαδο και λίγο λεμόνι.
■ Άλλα λαχανικά που μπορούμε να προσθέσουμε είναι αρακάς, πράσο, μαρούλι, σέλινο, μπρόκολο, λίγο κρεμμύδι.
Εισαγωγή σιτηρών/κρέμας φαριν λακτέ ή μπισκοτόκρεμας γίνεται από τον 7ο μήνα. Κρόκο αβγού μπορείτε να δώσετε από 7-8 μηνών, επιτρέπεται και νωρίτερα, θυμηθείτε μόνο να το βράσετε πολύ καλά! Ψαρόσουπα μπορείτε να προσφέρετε από 11 μηνών περίπου. Από 12 μηνών το μωρό σας θα ακολουθήσει σιγά-σιγά τη διατροφή του σπιτιού!
Το ακριβές διαιτολόγιο ρυθμίζεται πάντα σε συνεννόηση με τον Παιδίατρό σας, ειδικά σε μωρά που παρουσιάζουν αλλεργίες ή οποιαδήποτε δυσκολία κατά τη εισαγωγή των στερών τροφών. 

Άρθρα / Βρέφη

Εισαγωγή στη βρεφική διατροφή με τη
μέθοδο baby – led weaning 

Ο μητρικός θηλασμός αποτελεί την ιδανική τροφή από την πρώτη ημέρα της γέννησης και την αποκλειστική τροφή έως την ηλικία των 6 μηνών. Από τους 6 μήνες και έπειτα, το βρέφος έχει ανάγκη από περισσότερες θρεπτικές ουσίες, που από μόνο του το μητρικό γάλα δεν μπορεί να προσφέρει. Σύμφωνα με την Αμερικάνικη Ακαδημία Παιδιατρικής, συστήνεται αποκλειστικός μητρικός θηλασμός έως την ηλικία των 6 μηνών και έπειτα έναρξη στερεών τροφών και συνέχιση του θηλασμού. 

Δεδομένου λοιπόν ότι, το βρέφος μπορεί να αρχίσει να καταναλώνει στέρεα τροφή γύρω στον 6ο μήνα ξεκίνησε να εφαρμόζεται - αρχικά στις ΗΠΑ - η μέθοδος BLW (Baby – led weaning). Με τον όρο BLW αναφερόμαστε στην άμεση αυτο-σίτιση του βρέφους. Το μικρό παιδί από τους 6 μήνες τρώει μόνο του κομμάτια στερεάς τροφής κατάλληλης για την ηλικία του, καταργώντας το κουτάλι και τα λιωμένα φαγητά και πάντα υπό την επίβλεψη των γονέων και υπό την καθοδήγηση του παιδιάτρου.

@ Θέλω να δώσω στο παιδί μου την ευκαιρία να είναι αυτόνομο κατά την διάρκεια των γευμάτων αλλά φοβάμαι μήπως είναι επικίνδυνο για την ηλικία του.
Πράγματι, η μεγαλύτερη αγωνία των γονέων σε αυτή την ηλικία (6 μηνών) είναι ο κίνδυνος πνιγμονής του μικρού παιδιού από κάποια τροφή. Οι έρευνες ωστόσο που έχουν γίνει, υποστηρίζουν ότι το τάισμα πολτοποιημένου φαγητού με κουτάλι είναι εξίσου ή και περισσότερο πιθανό να προκαλέσει πνιγμό. Γι’ αυτό το λόγο οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν τα αναπτυξιακά ορόσημα που σηματοδοτούν το πότε το παιδί τους είναι ψυχοκινητικά έτοιμο να περάσει στο στάδιο της αυτό-σίτισης με στέρεες τροφές.
@ Πώς καταλαβαίνω ότι το παιδί μου είναι ψυχοκινητικά έτοιμο;
Ο παιδίατρος θα σας συμβουλεύσει για τα στάδια ανάπτυξης του παιδιού σας. Υπάρχουν αποκλίσεις και τα στάδια ανάπτυξης είναι συμβατικά καθορισμένα, εφόσον κάθε παιδί έχει το δικό του ρυθμό ανάπτυξης. Ωστόσο έχουμε κάποιες ενδείξεις. Γύρω στους 6 μήνες το βρέφος αρχίζει να προτιμά την καθιστή θέση, με και έπειτα χωρίς υποστήριξη (ένδειξη ανάπτυξης της αδρής κινητικής δεξιότητας). Επίσης, έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει ένα αντικείμενο από το ένα χέρι στο άλλο (ένδειξη ανάπτυξης της λεπτής κινητικής δεξιότητας). Ακόμη, έχει οπτική επαφή με το αντικείμενο που κρατάει και έπειτα το βάζει στο στόμα, και όλα αυτά συντονίζοντας τις αισθήσεις (όραση – αφή) με τις αντίστοιχες κινήσεις. Επίσης, μπορεί και καταπίνει χωρίς να βγάζει τη γλώσσα (αντανακλαστικό που σταματά μεγαλώνοντας).
@ Τι θα πρέπει να γνωρίζω πριν δώσω το έναυσμα στο παιδί μου;
Αρχικά θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον παιδίατρό σας και έπειτα να προμηθευτείτε τον κατάλληλο εξοπλισμό.
 - Κάθισμα φαγητού που να διατηρεί το παιδί σε όρθια στάση.
 - Πανί που θα απλώνετε στο πάτωμα γύρω από το κάθισμα ώστε να μπορείτε εύκολα να καθαρίσετε την περιοχή μετά το τέλος των γευμάτων καθώς και ποδιές που κρατούν τα υπολείμματα των τροφών πριν πέσουν στο πάτωμα.
  - Ενεργό συμμετοχή του παιδιού στα οικογενειακά γεύματα. Με τον τρόπο αυτό ενισχύεται η παρατήρηση και η μίμηση.
  - Προσφέρετε στο παιδί ποικιλία τροφών υψηλής διατροφικής αξίας σε κομμάτια και σχήματα τέτοια, που να μπορεί να τα πιάσει με τα χέρια του και τα δάχτυλά του ή και ολόκληρα.
  - Εισάγετε κάθε νέα τροφή ξεχωριστά ώστε να εντοπίζετε τυχόν αλλεργία.
  - Στην αρχή προτιμάτε τροφές όχι πολύ σκληρές με κατάλληλη υφή (κυρίως φρούτα και λαχανικά).
  - Ακόμη κι αν το παιδί απορρίψει κάποια τροφή, μετά από λίγο καιρό την προσφέρετε ξανά, διότι τα παιδιά αλλάζουν συχνά τις προτιμήσεις τους.
@ Γιατί να ακολουθήσω τη μέθοδο BLW;
Αν αναλογιστούμε ότι ο θηλασμός που ξεκινά αυτόματα μετά τη γέννηση είναι η πρώτη μέθοδος αυτο-σίτισης (σίτιση κατευθυνόμενη από το βρέφος κατά την οποία έχει τον πλήρη έλεγχο της διατροφής του δηλαδή πότε και πόσο θα θηλάσει), τότε θα δεχθούμε ότι η μέθοδος BLW είναι το φυσικό επακόλουθο μιας υγειούς διατροφής, συνεχίζοντας να αφήνουμε την πρωτοβουλία στο ίδιο το παιδί.
- Η BLW καταργεί την παθητική μέθοδο του ταΐσματος πολτοποιημένων φαγητών με κουτάλι, κατά την οποία το παιδί δεν έχει έλεγχο της ποσότητας της τροφής που καταναλώνει (συχνά οδηγεί σε υπερφαγία και πιθανή μελλοντική παχυσαρκία).
- Ενδυναμώνεται η φυσική τάση που έχει το παιδί για εξερεύνηση, που έχει σαν επακόλουθο την ανάπτυξη των αισθήσεων. Προσφέρονται τροφές με διαφορετικές υφές, μυρωδιές, γεύσεις, χρώματα και σχήματα που ενεργοποιούν την γεύση, την όσφρηση, την αφή και την όραση. Όλα αυτά περιορίζονται με τις αλεσμένες τροφές.
- Το παιδί παρατηρεί τον εαυτό του, με αποτέλεσμα να συντονίζει όλο και καλύτερα τις κινήσεις χεριών – ματιών – στόματος.
- Ενδυναμώνονται οι σιαγόνες και ο μυς της γλώσσας.
-  Ενισχύεται το αίσθημα της ανεξαρτησίας και αποκτά αυτοπεποίθηση.
@  Τι τροφές να αποφύγω και ποιες να προσφέρω κατά την έναρξη του BLW τον 6ο μήνα;
- ΑΠΟΦΥΓΕΤΕ: αλάτι, ζάχαρη, μέλι, ξηρούς καρπούς.
- ΠΡΟΣΦΕΡΕΤΕ: φρούτα (όπως μπανάνα, αχλάδι, μήλο), λαχανικά (όπως κολοκυθάκι, μπρόκολο, πατάτα, καρότο ), κρέας (όπως κοτόπουλο, μοσχάρι, κατσίκι), όσπρια, ψωμί, αυγό.
- Συνεχίστε να θηλάζεται ή να δίνετε φόρμουλα γάλακτος ως κύριο ή και συμπληρωματικό γεύμα.
- Προσφέρετε νερό μετά από κάθε γεύμα.
@  Συνοπτικά στη μέθοδο baby lead weaning:
- Εισαγωγή στερεών τροφών καθοδηγούμενη από το παιδί.
- Μετάβαση από τον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό ή το γάλα 1ης βρεφικής ηλικίας στις στερεές τροφές με τη μορφή κομματιών και όχι αλεσμένου φαγητού.
- Το παιδί τρώει μόνο του, χωρίς κουτάλι.
Η «συνταγή» της επιτυχίας για μια υγιή ανάπτυξη είναι ο σεβασμός στις αναπτυξιακές δυνατότητες του κάθε παιδιού. Σωστή καθοδήγηση, υπομονή και εμπιστοσύνη θα φέρουν την καλύτερη δυνατή ανάπτυξη.
«Δώστε στα παιδιά σας τα φτερά αλλά αφήστε τα να μάθουν μόνα τους να πετούν…»  ( G.G. Marquez)

Ο ΠΡΩΤΟΣ ΧΡΟΝΟΣ
ΜΕ ΤΟ ΜΩΡΟ ΜΟΥ


Ο πρώτος χρόνος ζωής ενός βρέφους χαρακτηρίζεται από πολλές αλλαγές που αφορούν την ανάπτυξή του και τη σωματική του διάπλαση, αλλά και την ψυχοκινητική του εξέλιξη. Όλοι αυτοί οι μήνες έχουν μεγάλες αλλαγές, αλλά και έντονα συναισθήματα. Ζητήσαμε λοιπόν, από μια αγαπημένη μαμά-ψυχολόγο να μας περιγράψει μέσα από την δική της οπτική, αλλά και εμπειρία, ποιά είναι τα συναισθήματα που κυριαρχούν από την προσμονή του μωρού έως και τη στιγμή που σβήνει το πρώτο του κεράκι!

Είναι γνωστή σε όλους μας η υποκειμενική πρόσληψη του χρόνου, παρά την αντικειμενικότητα των ρυθμικών χτυπημάτων του ρολογιού, ανάλογα με τα διαδραματιζόμενα γεγονότα. Κανένα, ωστόσο, γεγονός δεν μπορεί να συγκριθεί με τον ερχομό ενός παιδιού. Πρόκειται για κάτι μοναδικό, για κάτι που ακόμα μπορούμε να αποκαλούμε θαύμα…αυτό που συμβαίνει μέσα στο σώμα μιας γυναίκας, αυτό που συντελείται στην ψυχή της και αυτό που διαδραματίζεται στο ζευγάρι, τους γονείς…
Στην προκειμένη περίπτωση ο χρόνος ξανασυστήνεται, ανατινάσσεται, εξολοθρεύεται, διαστέλλεται στην προσμονή και συστέλλεται στην πορεία, ώστε να ξαναγίνει ρυθμός, ομαλός για κάθε οικογένεια. «Βρίσκουμε τους ρυθμούς μας σιγά σιγά» λένε οι νέοι γονείς και Φφφφφφ σβήνει το πρώτο κεράκι στην τούρτα με την ευχή να είναι το παιδί γερό και χαρούμενο!
Είναι αλήθεια ότι δεν υπάρχει εγχειρίδιο γονέων και ακόμα και τα πιο επεξηγηματικά και τεκμηριωμένα κείμενα αδυνατούν να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και κυρίως στο βάθος αυτής της συναισθηματικής έκρηξης τόσο προσωπικής και τόσο μεγαλειώδους που δεν χωράει σε λέξεις. Ο ερχομός ενός μωρού είναι ένα μυστήριο, εκ του μύω, που σημαίνει κλείνω τα μάτια και τα αυτιά και συνδέομαι με τη μητρότητα και την καλλιεργώ και προσπαθώ να βρω τη θέση μου στην οικογενειακή ιστορία από την οποία προέρχομαι και να διαγράψω τη δική μου τροχιά ως η μαμά που θα ήθελα να είμαι, ως ο γονιός που μπορώ να είμαι, με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.
Ωστόσο, υπάρχουν πληροφορίες, υπάρχουν γνώσεις και γνώμες, πολλές, και αυτό είναι από μόνο του μια πρόκληση, γιατί για κάθε θέμα οι επιλογές είναι πολλαπλές, φασματικές, αντιθετικές και αντικρουόμενες πολλές φορές. Υπάρχει η καισαρική και ο φυσιολογικός τοκετός, ο θηλασμός και η φόρμουλα, η συγκοίμηση και ο αυτόνομος ύπνος και πάει λέγοντας. Για κάθε θέμα που αφορά το βρέφος, από το πιο ασήμαντο έως το πιο σημαντικό, οι πληροφορίες είναι πολλές και οι γονείς μπερδεύονται, ακόμα και αυτοί που υποτίθεται πως είναι ειδικοί. Στην περίπτωση αυτή, στη διαδικασία δηλαδή της γαλουχίας, είναι πολύ σημαντικό για τους νέους γονείς να βρουν και να ακολουθήσουν τα μονοπάτια εκείνα που τους κάνουν νόημα, που μπορούν οι ίδιοι να υποστηρίξουν και που βοηθούν το μωρό. Είναι ένα σύστημα, ένα μικρό σύμπαν, που χρειάζεται να βρει τον δρόμο του και να χαρεί τη νέα ζωή.
Η γνώση εδώ χρειάζεται να υπερισχύσει της γνώμης. Μαθήματα ανώδυνου τοκετού και ψυχοπροφυλακτικής κατά την περίοδο της εγκυμοσύνης, συνεργασία με γυναικολόγο της επιλογής μας, παιδίατρος της εμπιστοσύνης μας, σύμβουλος θηλασμού και μαία, ψυχολόγος που να μας συνοδεύει και να μας υποστηρίζει και όποια άλλη φροντίδα μπορούμε να πάρουμε είναι σημαντικό να την πάρουμε. Γιατί αυτός που φροντίζει χρειάζεται να είναι φροντισμένος και πλαισιωμένος.
Ο στόχος είναι ένα χαρούμενο παιδί, σε μια χαρούμενη οικογένεια, για έναν καλύτερο κόσμο. Και το απαραίτητο τρίπτυχο στην περίπτωση αυτή είναι αγάπη, αποδοχή και τρυφερότητα, για μια ασφαλή προσκόλληση που θα δημιουργήσει ένα αυτόνομο, υγιές και χαρούμενο παιδί, με οικογενειακές σχέσεις αυθεντικότητας και αγάπης.

Έφη Χριστοπούλου
Ψυχολόγος-Ψυχοθεραπεύτρια-Παιδοψυχολόγος
MSc, Med, Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών
www.psychotechnon.gr 

Άρθρα / Βρέφη

Το μπανάκι του
μωρού σας 

Πότε πρέπει να κάνετε το πρώτο μπανάκι στο μωρό τους, πόσο συχνά και με ποιον τρόπο; Όπως θα διαπιστώσετε, το μπάνιο είναι μια διαδικασία παιχνιδιού και χαλάρωσης για το μωρό. Δημιουργήστε μια ρουτίνα, κάνοντας το μωρό σας μπάνιο συγκεκριμένη ώρα κάθε βράδυ και φροντίστε να είστε μαζί και οι δύο γονείς, ειδικά για το πρώτο χρονικό διάστημα. Δεν πειράζει εάν μια ημέρα δεν κάνετε μπάνιο το μωρό σας, έτσι και αλλιώς πλένετε αρκετές φορές μέσα στο 24ωρο.
Το πρώτο μπανάκι στην μπανιέρα θα πρέπει να γίνει αφού πέσει ο ομφαλός και λίγες ημέρες αργότερα, αφού στεγνώσει καλά η περιοχή αυτή (περίπου τη δεύτερη εβδομάδα ζωής). Έως τότε, μπορείτε να πλύνετε το μωρό σας τμηματικά, δηλαδή το άνω μέρος και το κάτω μέρος από τον ομφαλό, προσέχοντας όσο γίνεται να μην βρέξετε την περιοχή. 

• Έχετε δίπλα σας το απαραίτητο σετ μπάνιου πριν ξεκινήσετε (πετσέτες, μπουρνουζάκι με κουκούλα, βρεφικό σαμπουάν και αφρόλουτρο, αποστειρωμένες γάζες, οινόπνευμα, πάνα και καθαρά ρούχα).
• Περάστε το χέρι σας ανάμεσα στα ποδαράκια του μωρού και τοποθετήστε το επάνω στο αντιβράχιό σας, είτε έχοντας το μωρό μπρούμυτα είτε ανάσκελα.
• Ελέγξτε τη θερμοκρασία, πριν βάλετε το μωρό σας στο νερό. Χρησιμοποιήστε μικρή ποσότητα αφρόλουτρου και σαμπουάν.
• Προσέξτε στο μπανάκι όταν πρόκειται για κορίτσι, να ρίξετε το νερό από μπρος προς τα πίσω. Καθαρίσετε την περιοχή της μασχάλης, τη βουβωνική περιοχή, τους αγκώνες και τα γόνατα.
• Σκουπίστε καλά ειδικά όπου υπάρχουν πτυχές, ανάμεσα στα ποδαράκια του, πίσω από τα γόνατα, καθώς και περιπρωκτικά, διότι από παραμένει υγρασία μπορεί να αναπτυχθούν μύκητες.
• Τέλος, καθαρίστε με αποστειρωμένη γάζα και οινόπνευμα (70ο) την περιοχή του ομφαλού και κλείστε την πάνα κάτω από τον ομφαλό, ώστε η περιοχή να μείνει ανοικτή και να στεγνώσει.
• Κατά τον καθαρισμό της γεννητικής περιοχής στα κορίτσια, μπορεί να παρατηρήσετε ότι οι εκκρίσεις και οι κρέμες της πάνας συσσωρεύονται μεταξύ του αιδοίου και των εξωτερικών χειλέων. Αυτή η περιοχή απαιτεί πιο επιμελή καθαρισμό. Για ένα νεογέννητο κοριτσάκι, η λευκή έκκριση είναι κοινή μεταξύ των εσωτερικών χειλέων και του κόλπου. Δεν είναι απαραίτητο να καθαρίσετε αυτό το φυσιολογικό έκκριμα, που μοιάζει με βλέννη.
• Όσον αφορά τα αγόρια, καθαρίστε τις πτυχώσεις κάτω από το όσχεο, το δέρμα της βουβωνικής χώρας και τον γλουτό, καθώς και γύρω από τη βάση του πέους. Καθαρίστε την περιοχή περιτομής, εάν είναι απαραίτητο. Μην αποσύρετε την ακροποσθία εάν δεν έχετε περιτομή.
• Μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ένα μαλακό σφουγγάρι, θα πρέπει όμως να στεγνώνει καλά και ανανεώνεται συχνά.
• Αφού λούσετε το μωρό σας, ειδικά κατά τους χειμερινούς μήνες, βάλτε του ένα μακό σκουφάκι, ώστε να απορροφήσει την υγρασία από τα αυτάκια του. Μην καθαρίσετε τα αυτάκια με μπατονέτες, ακόμη και τις παιδικές.

Θυμηθείτε...
-   Δεν χρειάζεται η χρήση αφρόλουτρου κάθε φορά που αλλάζετε το μωρό σας. Αρκεί να το ξεπλύνετε με τρεχούμενο νερό. Ειδικά τα θηλάζοντα βρέφη έχουν αρκετές κενώσεις την ημέρα, οπότε η συχνή χρήση σαπουνιού διαταράσσει του δέρματος. Όταν είστε στο σπίτι, μην χρησιμοποιείται μωρομάντηλα, αλλά απευθείας πλύσιμο με νερό.
-   Εάν το μωρό σας έχει ατοπική δερματίτιδα, ο παιδίατρος θα σας υποδείξει σαπούνι και κρέμα με ειδική σύνθεση, κατάλληλα για το ευαίσθητο δέρμα του μωρού σας.
-   Η σμηγματορροϊκή δερματίτιδα (νινίδα) είναι μια άλλη περίπτωση που απαιτεί ειδική περιποίηση. Πρόκειται για φολίδες («λέπια» καφεκίτρινου χρώματος) που εμφανίζονται κυρίως στο κεφαλάκι του μωρού σας (μπορεί να επεκταθεί γύρω από τη μύτη, πίσω από τα αυτιά και στα βλέφαρα). Για να βοηθήσετε στην απολέπισή τους, πριν λούσετε το μωράκι σας, κάντε απαλό μασάζ με κατάλληλο ενυδατικό λάδι (ακόμη και ελαιόλαδο) και αφήστε το για λίγη ώρα να μαλακώσει τις φολίδες. Έπειτα μπορείτε να λούσετε το κεφαλάκι και με μια μαλακή χτένα να αφαιρέσετε ευκολότερα τη νινίδα.
-   Χρησιμοποιήστε εγκεκριμένα προϊόντα, χωρίς πρόσθετα συστατικά, φιλικά προς το βρεφικό δέρμα.
-   Ορισμένα βρέφη διαμαρτύρονται κατά τη διάρκεια του μπάνιου. Για να τα ηρεμήσετε μπορείτε να καθιερώσετε μια ρουτίνα που να περιλαμβάνει μετά το μπάνιο, κάτι ευχάριστο για το μωρό σας (μασάζ, χαλαρωτική μουσική, διάβασμα παραμυθιού).

Το μπανάκι αποτελεί άλλη μια σημαντική επαφή με το μωρό σας που σας φέρνει ακόμη πιο κοντά. Ενδυναμώνει τη σχέση αγάπης και εμπιστοσύνης που έχει ήδη ξεκινήσει, πηγαίνοντας ένα βήμα παραπέρα τον πιο σημαντικό δεσμό στον κόσμο: αυτόν του γονέα με το παιδί του.  

Άρθρα/ Βρέφη Παιδιά

Παιδιατρική εξέταση κατά τον πρώτο χρόνο ζωής

Παιδιατρική εξέταση κατά τον πρώτο χρόνο ζωής
Η παιδιατρική παρακολούθηση ενός βρέφους κατά τον πρώτο χρόνο ζωής είναι συχνή και πραγματοποιείται συνήθως ανά μήνα, τουλάχιστον για το πρώτο 6 μηνο.  

Σε κάθε επίσκεψη γίνεται:
 πλήρης κλινική εξέταση ανά συστήματα
 μέτρηση των σωματομετρικών παραμέτρων (βάρος, μήκος σώματος, περίμετρος κεφαλής) και καταγραφή τους στις καμπύλες ανάπτυξης
 εμβολιασμός σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού
 αξιολόγηση της ψυχοκινητικής εξέλιξης του βρέφους και των σταθμών ανάπτυξης
 συζήτηση όσον αφορά τη σίτιση

Σημαντικά ορόσημα και θέματα που θα συζητήσετε με τον Παιδίατρό σας κατά τον πρώτο χρόνο ζωής:
• 7η-10η ημέρα ζωής (πρώτη παιδιατρική εξέταση, αφού γυρίσετε στο σπίτι σας). Πραγματοποιείται πλήρης εξέταση του νεογέννητου, ανίχνευση γενετικών παραλλαγών, συζήτηση για το θηλασμό και τη σίτιση του μωρού και δίδονται οδηγίες για την περιποίησή του (μπάνιο, ύπνος, επισκέψεις).
Το μωρό μπορεί να χάσει το 5-10% του αρχικού βάρους γέννησης, το οποίο ανακτά έως τη δεύτερη εβδομάδα ζωής.
• 30 ημερών: τo νεογνό έχει πάρει το απαιτούμενο βάρος (περίπου 600-800gr). Εκλύονται τα νεογνικά αντανακλαστικά (θηλασμού, βάδισης δραγμού, εναγκαλισμού). Συζήτηση για θέματα που αφορούν το πρώτο τρίμηνο ζωής, όπως κολικοί, γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση («γουλιές») και ενδέχεται να παρουσιάζει το μωρό σας, δεδομένου ότι εμφανίζονται περίπου στο τέλος του πρώτου μήνα ζωής.
• 2 μηνών: έναρξη εμβολιασμού. Ο Παιδίατρός σας θα σας ρωτήσει για τον πρώτο σταθμό που είναι το συνειδητό χαμόγελο.
• 3 μηνών: συνέχεια εμβολιασμού. Το μωρό γίνεται πιο εκφραστικό και επικοινωνεί πιο πολύ με το πρόσωπο και με το σώμα, ενώ σταματάει να κλαίει όταν το παίρνουν αγκαλιά.
• 4 μηνών: συνέχεια εμβολιασμού. Το μωρό πλέον στηρίζει το κεφάλι του και γυρίζει από μπρούμυτα προς τα πλάγια με όλο του το σώμα, με χέρια και πόδια σε ελαφριά κάμψη.
• 5 μηνών: συνέχεια εμβολιασμού και έναρξη στερεών τροφών (εφόσον το βρέφος σιτίζεται με φόρμουλα). Στα αποκλειστικώς θηλάζοντα βρέφη, η έναρξη στερεών τροφών συστήνεται να γίνεται από την ηλικία των 6 μηνών.
• 6 μηνών: εκτός από τον εμβολιασμό, την κλινική εξέταση και τις οδηγίες σίτισης, ο Παιδίατρός σας θα σας ρωτήσει για τους επόμενους σταθμούς ανάπτυξης, όπως εάν το μωρό σας προφέρει μονοσύλλαβους φθόγγους («μπαμπαλίζει»), περιστρέφεται γύρω από τον εαυτό του και ανυψώνει τα κάτω άκρα και τα πιάνει με τα χέρια του ή τα βάζει στο στόμα του.
• 8-9 μηνών: έχουν ολοκληρωθεί τα εμβόλια του πρώτου έτους ζωής. Εμπλουτίζεται η διατροφή με φρούτα και λαχανικά. Το μωρό σας πλέον κάθεται, προσπαθεί να μπουσουλίσει και μεταφέρει ένα αντικείμενο από το ένα χέρι στο άλλο.
• 10-12 μηνών: Έναρξη νηπιακής διατροφής. Το μωρό σας πλέον σηκώνεται μόνο του και ξανακάθεται και μπορεί να περπατήσει με τη βοήθεια ενός χεριού.